Chỉ xuất không gian

Nói đến chỉ xuất không gian là nói đến khoảng cách gần hay xa theo định vị của người nói. Đây là vị trí tính từ chỗ nhìn của người nói có thể xác định cả về phương diện tâm lý lẫn phương diện vật lý.

Chỉ xuất~không gian, lì khoảng cách tâm lí trong thực tại. Để định vị không gian phải có điểm gốc. Điểm gốc về không gian là vị trí không gian của người nói trong giao tiếp, đó là vị trí gần hay xa giữa người nói so với người nghe trong giao tiếp. Khi người nói ở đâu thì đó là điểm gốc để định vị điều được nói tới, như: ở đây, chỗ này, chỗ kia, ở đó. Ví dụ:

Đến đây thì phải ở đây

Bao giờ bén rễ xanh cây mới về.

Từ đây là yếu tố chỉ xuất khoảng không gian tương ứng với vị trí của người nói so với người nghe.

Cho tới nay, người ta có thể phân biệt không gian thành ít nhất ba loại: a. Không gian nhận thức (perpetual space); b. Không gian khái niệm (conceptual space); c. Không gian toán học (mathematical space)…. Và mỗi loại không gian cho thấy một ý nghĩa khác nhau rất lớn tới độ không bao giờ có thể nhất trí với một giả định để chỉ rõ cái gì đó đang hiện hữu và có thể được gọi một cách thích đáng là không gian. Ở đây, không gian nghệ thuật là chỉ xuất mà chúng tôi sẽ đi sâu vào nghiên cứu.